Wie zijn wortels vernielt, groeit niet

Ik loop over een geasfalteerde weg die honderden meters lang is. De strakke lijnen zijn versierd met voorjaarsgroen. M’n ogen zien niet waar het einde van de laan is. Een bloemrijke bries streelt mijn wangen en speelt met mijn gedachten. Een onafgebroken wandeling in puur plezier, zou je denken. Niets is minder waar. Links en rechts van mij breken de radices door het asfalt heen. Het sterke gesteente waarop ik mijn stappen durf te zetten, splijt langs en voor mij open.

Ze bieden het gesteente maar mooi het hoofd, die wortels. Want de wortels van bomen en andere planten – zelfs die van paddenstoelen – zijn sterker dan het asfalt. In de vaten van de wortels schuilt een enorme kracht.

Wortels laten zich niet tegenhouden. Niet door stenen, niet door asfalt.

Ik struikel, maar ik vervolg mijn weg. Ik vraag me af: hoe doen wij mensen dat; hoe zit dat met zoiets als leiderschap? Mensen die de leiding denken te hebben, zijn van mening dat leiderschap nodig is. Maar leiderschap is onmogelijk als de capillaire kracht van de wortels sterker is dan het asfalt. Enkel wanneer de wortels diep genoeg zijn, is het mogelijk om te funderen met gesteente, waarop je met met zekerheid je passen maken durft.

Wat zien we gebeuren? (Moreel) verval lossen we op door de groei (van binnenuit) de kop in te drukken. Elke vorm van ondergrondse kracht die niet in lijn is met de weg die we hebben gelegd, vermorzelen we.

Maar… De oplossing is toch niet om de boom om te hakken en de wortels te laten sterven? De oplossing is om de wortels voldoende ruimte te geven. De diepte in. Misschien op sommige plaatsen ook naar boven. Het zou zomaar kunnen…

Als de vraag niet langer is of we een samenleving met wortels willen, is er nog wel de vraag of in een sterk gewortelde (of in onze) samenleving leiders nodig zijn. Of juist radicalen… Daar is ie weer: radix…

De waarheid is mijns inziens net zo dimensionaal als de gang van de wortels. Op sommige plekken waar genoeg geworteld is, kun je leiden. Op andere plekken is het wortelen nog even nodig. En dat is niet aan de leiders maar aan de radicalen. Als we eenmaal geworteld zijn, kun je misschien zonder radicalen die de radices ‘beschermen’ tegen de bijl van het moderne leiderschap. Toch zul je op sommige plekken echt de mensen nodig hebben die het ‘door hun ad’ren voelen stromen’ om door het gesteente heen te breken. Omdat er dan groei is.

Wie zijn wortels vernielt, groeit niet. Wie zijn wortels ruimte geeft, zal blad en bloemen dragen.